Door Katrien Schaubroeck (Universiteit Antwerpen)

‘The Big Lebowski’ is overleden. David Huddlestone speelde de rol van de echte Big Lebowski in de gelijknamige film van de Coen-brothers.  De hoofdrol  in de film was voor Jeff Bridges die per ongeluk wordt aangezien als the Big Lebowski door enkele op geld beluste misdadigers, met alle grappig-pijnlijke situaties vandien – o.a. een geruïneerd tapijtje “that really tied the room together”. Het is een fantastische film. Samen met Fargo allicht hun beste. Een onderstroom in beide films is de moeite die mensen hebben om grote van kleine dingen te onderscheiden, en hoe een bagatel (zoals een postzegelverzameling, of een mooi tapijtje) al hun aandacht kan opeisen terwijl buiten hun hoofden om geschiedenis wordt geschreven, mensen worden gedood, misdadigers worden gevat. Kan je het hen verwijten? Stellen niet al onze dagelijkse bezigheden in het licht der eeuwigheid niets voor?

Voor het boek Denkbeelden schreef Thomas Nys een interessant en leuk filosofisch artikel over burgerschap naar aanleiding van (onder andere) The Big Lebowski. Zoals hij uitlegt, lijdt het geen twijfel dat The Dude mijlenver af staat van het ideaal van burgerschap zoals Aristoteles dat voorstaat: bowlen is zowat de belangrijkste activiteit in het leven van deze goedzak, een leven dat verder vooral door een grote passiviteit gekenmerkt wordt. Maar The Dude doet geen vlieg kwaad, dus wat dan nog?

We kennen allemaal Dudes, we herkennen hem misschien bijwijlen ook in onszelf: rustig palaverend over niets, lurkend van een White Russian, drijvend van het ene lichamelijke plezier naar het andere. En zelfs al wordt  de ‘pushpin’ af en toe ingeruild voor een stukje ‘poetry’ (we gaan immers af en toe ook eens naar het theater of lezen een goed boek), het doel blijft: ons amuseren.

Je vraagt je af of dit vol te houden is in een tijd van terrorisme en radicalisering. Moeten we als brave burgers niets iets meer burgerzin gaan tonen en ons op een of andere actieve manier inzetten voor onze samenleving? Moeten we niet iets doen in plaats van aan de zijlijn toe te kijken? Kunnen we na het zoveelste nieuwsbericht van een aanslag of een racistisch incident de angst en de verontwaardiging weerom verdrijven met enkele uurtjes televisie-entertainment? Anderzijds: wat moeten we anders?  Hoe kunnen we beter opkomen voor onze manier van leven dan door ermee door te gaan? Maar de vraag is of onze manier van leven, met name onze bijdrage aan de samenleving die we voornamelijk invullen als consument eerder dan als burger, er een is die we moeten blijven bestendigen. Volstaat het om ‘geen kwaad te doen’? Moeten we niet eveneens ‘goed doen’?

Je zou hopen dat het vrijwilligerswerk, de samenlevingsopbouw, het verenigingsleven, het politiek activisme, de buurtwerking enz…herleeft als reactie op de angst en de terreur. Maar misschien is die hoop ijdel of zelfs misplaatst. Wie weet hebben de Coen-brothers het ook op een dieper niveau juist wanneer ze de boodschap uitdragen: The Dude abides.


Meer:

Volg ons op

TwitterInstagramFacebook

Op de hoogte blijven per mail?

Wanneer wil je een e-mail ontvangen?

Steun ons

Doneer Word vriend