Door Anna de Bruyckere (Onafhankelijk schrijver en onderzoeker)

In Ongoingness: The End of a Diary (2015) deelt essayist Sarah Manguso haar bespiegelingen over haar obsessieve dagboekschrijverij gedurende haar volwassen leven. Hoe ze in de loop der jaren meer dan 800.000 woorden aan dagboekbrieven heeft voortgebracht—en dit is nog exclusief de uitgebreidere kladversies van het uiteindelijke materiaal. Het doel, onder meer: niets kwijtraken van wat ze beleeft en, paradoxaal genoeg, de dingen los te kunnen laten. Manguso beschrijft hoe het schrijven geen soelaas heeft geboden, maar al reflecterende erover, wel inzicht in de angsten en overtuigingen die haar drijven.

Ze bespeurt in haar verleden geen gebrek aan menselijke verbinding, maar merkt op dat de kentering in haar levensgevoel en schrijven volgt als die momenten van verbinding uiteindelijk worden omgezet in enkele bestendige banden. Ze trouwt en wordt moeder, wat haar al verschuivende vermoedens over de waarde van beginnetjes en beëindigingen enerzijds en voortdurendheid (ongoingness) anderzijds bevestigt: Het goede leven blijkt inderdaad uit voortdurendheid te bestaan, een voortdurendheid die er slechts kan zijn bij gratie van de periodieke hernieuwing die momenten van beginnen en beëindigen met zich meebrengen.

Het einde van de dagboeken waarnaar de titel verwijst, komt niet omdat Manguso niet meer schrijft, maar ligt in haar veranderde zelfervaring en houding tot haar dagelijkse schrijfpraktijk.

Zoals essays doen suggereert Ongoingness meer dan het analyseert. Het leest als poëtische aanzetten tot een toegepaste fenomenologie van tijd, continuïteit, het zelf en het geheugen. En het grossiert in prikkelende beeldspraak (herinneringen als samenvattingen, de melkrivier waarop een kind naar zijn verdere leven drijft, de tijd als een woning om te betrekken). Een sterke reminder dat filosofie begint bij jezelf.

Dit is een aflevering uit de rubriek ‘Een Kleine Ode Aan’. In ongeveer 250 woorden looft een Nederlandse of Vlaamse auteur een al dan niet vergeten filosofisch pareltje.


Meer:

Volg ons op

TwitterInstagramFacebook

Op de hoogte blijven per mail?

Wanneer wil je een e-mail ontvangen?

Steun ons

Doneer Word vriend